Αφορισμοί γνωστοί και όχι αυθαίρετοι: Στην ελλαδική (ή απλώς ελληνώνυμη) κοινωνία, δεν λειτουργεί κριτική σκέψη, μόνο κατασκευάζονται εντυπώσεις. Η διαπίστωση προσφέρεται για επαλήθευση ή διάψευση. Δύο (κυρίως) παράγοντες αναστέλλουν τη λειτουργία της κριτικής στην ελλαδική κοινωνία: Οι ιδεολογικές αγκυλώσεις, που συντηρούνται ως δεισιδαιμονίες αυταρχικού αλαθήτου, και οι βασανιστικές ανασφάλειες που…
Το «νόημα» (αιτία και σκοπός) ή το «μη-νόημα» (ανοησία, τυχαιότητα) είναι τα πρώτα στη σκέψη μας ενδεχόμενα που οριοθετούν ερμηνευτικό «πεδίο» της υπαρκτικής αυτογνωσίας. Ο τρόμος στα μάτια της αντιλόπης, όταν την ξεσχίζουν τα νύχια και τα δόντια του λεόπαρδου, φανερώνει όχι ένα τυπικό σύμπτωμα ή φάση στη βιολογική διαδικασία…
Στην ελληνική συλλογική εμπειρία, ο ρόλος του φιλοσόφου οριοθετήθηκε από τον Σωκράτη και η οριοθέτηση διασώθηκε από τον Πλάτωνα. Σοφία είναι ο τρόπος του αληθούς, και αληθής ο τρόπος της αθανασίας. Αλήθεια δεν είναι ένας κατεστημένος, κατά σύμβαση τρόπος ή συνταγή για το «ορθώς διανοείσθαι». Αληθινό είναι κάθε τι που…
Έχουν περάσει πενήντα τέσσερα (54) χρόνια από την ιδιότυπη «επανάσταση», τον «Μάη του ’68», στο Παρίσι. Πώς και γιατί αφυπνίστηκε παράταιρα αυτή η μνήμη, άσχετη με τη λογική των «επετείων», τις κωδικοποιημένες αναμνήσεις εορτασμών; Τον Μάη του 1968 τον «γιορτάζουν», όσοι τον έζησαν, όπως αναπολούμε ένα ξάφνιασμα θαυμαστό, απρόσμενο, ανεξήγητο,…
Θυμάμαι µε ενάργεια (με είχε πολύ εντυπωσιάσει) την αφήγηση που μου εμπιστεύθηκε κάποτε ο λογοτέχνης και εκπαιδευτικός Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος: Είχε επισκεφθεί τον φίλο και, ας πούμε, ομότεχνό του Αγγελο Σικελιανό, στην Αίγινα. Καθισμένοι οι δυο φίλοι στο μπαλκόνι του σπιτιού, όπου έμενε ο Σικελιανός, συζητούσαν «περί ψυχής» – ο Σικελιανός…